طرحواره درماني

ايجاد يك پاسخ MMN واضح با محرك گفتاري، از نظر باليني كاملا ميسر است. البته مداركي ارائه شده اند كه نشان مي دهد، اگر از تفاوت هاي عجيب و غريب اكوستيك و فيزيكي در محرك هاي استاندارد و انحرافي استفاده شوند. حتي قيمت سمعك هنگامي كه از يك طرح پژوهش مناسب هم استفاده مي كنيم، باز هم MMN ناشي از تقابل الگوهاي ظريف موجود در محرك هاي گفتاري CV (واكدار – همخوان) هميشه بصورت قوي ثبت نمي شود. در همين مطالعه، با يك تفاوت فركانس ساده بين محرك هاي استاندارد و انحرافي مي توان يك پاسخ MMN را كه بطور معني دار «صفر» نباشد، در دو سوم تا همه بزرگسالان بدست آورد، در حالي كه با استفاده از محرك هاي گفتاري، تنها در 10 درصد آنها پاسخ MMN ثبت مي شود. براي مثال، افتراق كاملا مطمئن پاسخ MMN ناشي از تضاد هجاهاي CV داراي صداي انفجاري (/g/ , /d/) از نويز زمينه، با دشواري انجام مي شود. ساير محققان نيز موفق به ثبت پايدار MMN، با تفاوت هاي موجود در محرك هاي گفتاري نشده اند، حتي اگر همان محرك هاي گفتاري (به سادگي و با دقت) بصورت رفتاري قابل شناسايي بوده باشند.

البته چالش ذاتي نهفته در كنترل دقيق همه ويژگيهاي فيزيكي محرك هاي گفتاري در ارزيابي پاسخ MMN، به ويژه در مورد اصوات گفتاري يا Token هايي كه به صورت بيان طبيعي توليد مي شوند، اهميت بيشتري نسبت به توليد مصنوعي آنها دارد.

ساير متغيرهاي اندازه گيري كه در ارزيابي MMN با محرك گفتاري بايد در نظر گرفته شوند، عبارتند از: SOA (Stimulus Onset Asynchrony = عدم همزماني شروع محرك ها) يا فاصله زماني بين محرك هاي متوالي، ارزيابي MMN با الگو محرك انحرافي ساده يا چندگانه، احتمال تاثير مخرب پوشش اصوات زمينه بر محرك هاي گفتاري نسبتا طولاني مدت، و ماهيت ا قدامي كه براي پرت كردن حواس فرد حين ارزيابي MMN بكار مي رود (مثل مطالعه يا تماشا يك فيلم با زيرنويس يا گوش كردن به موسيقي). تاثير احتمالي زير نويس هاي يك فيلم بدون صدا كه براي منحرف نمودن حواس فرد از محرك هاي اكوستيك بكار مي رود (به عبارتي تسهيل دستيابي بهينه به شرايط شنيداري منفعل در آزمون MMN  نيز چندان ناچيز نيست. همانطور كه قبلا نيز در همين فصل اشاره كرديم، منحرف نمودن حواس فرد از محرك ها، براي پيشگيري از پيدايش مولفه هاي برانگيخته شنيداري ناخواسته و نامطلوب (مثل N2b يا P3a) كه خود نوعي آلودگي براي رديابي و آناليز MMN محسوب مي شوند، اهميت فراواني دارد.

گزارش تحقيق، زير نويس فيلم هاي بدون صدا تاثيري بر MMN برانگيخته شده توسط محرك هاي تونال، CV هاي غير كلمه اي و كلمات CV ندارد. مكانيسم‌هاي عصبي كه در ارائه مكرر محرك هاي گفتاري با طيف پيچيده دخالت دارند عبارت است از: تطابق و وقفه جانبي، كه احتمالا در دشوار شدن دستيابي پايدار به MMN با محرك هايي كه داراي تفاوت در الگوهاي ظريف هستند نيز نقش دارند. اهميت اين گونه مطالب در ارزيابي MMN، مثلا در آناليز و تفسير يافته ها و دشواري تعيين و كنترل همه ويژگي هاي اكوستيك محرك هاي استاندارد و انحرافي، در بخش هاي بعدي همين فصل تحت عنوان «آناليز و تفسير» مورد بحث قرار مي گيرد.

اگر محيط دوران كودكي ما با محدوديت‌هاي واقع‌بينانه همراه باشد به اين معني است كه والدين‌مان براي رفتارهاي ما پيامدهايي را لحاظ كرده‌اند و به  طرحواره درمانگر خويشتن‌داري و انضباط فردي پاداش داده‌اند. در چنين محيطي، كودك حق ندارد هر كاري كه دلش خواست، انجام بدهد يا به ديگران ضربه بزند. ما ياد گرفته‌ايم مسؤوليت و عواقب رفتارهايمان را بپذيريم. مجبور شده‌ايم با سخت‌كوشي، تكاليف سخت ؟؟؟؟ انجام بدهيم. والدين‌مان به ما كمك كرده‌اند تا ديدگاه ديگران را درك كنيم و به نيازهاي ديگران ؟؟؟؟ باشيم. ياد گرفته‌ايم به ديگران صدمه نزنيم. ياد گرفته‌ايم به آزادي و حقوق ديگران احترام بگذاريم.

اما اين احتمال نيز وجود دارد كه در دوران كودكي، حاكم بي‌چون و چراي خانواده بوده‌ايم. ممكن است والدين‌مان سهل‌انگار و آسان‌گير بوده‌اند و تمام نيازهاي ما را برآورده كرده‌اند. ممكن است به رفتارهاي آزاردهنده‌ي شما پاداش داده‌اند – هر زمان كه شما قشقرق راه انداخته‌ايد در مقابل شما كوتاه آمده‌اند. آنها هيچ نظارتي بر رفتار شما نداشته‌اند و هيچ محدوديتي براي شما قايل نبوده‌اند. هر گاه خشمگين شده‌ايد، بي‌پروا خشم خود را ابراز كرده‌ايد و هيچ ابايي نيز از اين كار نداشته‌ايد. هيچ گاه اصل احترام متقابل را ياد نگرفته‌ايد. تشويق نشده‌ايد كه احساس‌هاي ديگران را درك كنيد. به احساسات ديگران نيز پشيزي ارزش قايل نشده‌ايد. خويشتن‌داري و انضباط فردي را ياد نگرفته‌ايد. همه‌ي اين اشتباهات، شما را در دام تله‌ي زندگي استحقاق مي‌اندازد.

البته ممكن است در دام افتادن شما، مسير ديگري نيز داشته باشد. شايد والدين‌تان سرد، بي‌مهر و محروم‌ساز بوده‌اند و مدام از شما ايراد مي‌گرفته‌اند و ارزشي براي شما قايل نمي‌شده‌اند. به‌تدريج براي فرار از محروميت و حقارت، دست به دامن استحقاق شده‌ايد.

علامت سوم مشكل داشتن در حوزه‌ي خودابرازگري در ابراز خشم است. كينه‌توزي مزمن ممكن است در لايه‌هاي عميق شخصيت شما جاي طرحواره درمانگر گرفته باشد و گاهي اوقات كنترل آن از دست شما خارج شود. ممكن است افسردگي را نيز تجربه كنيد. در دام مرض روزمره‌گي بي‌پاداش افتاده‌ايد. زندگي شما به بن‌بست پوچي و بي‌معنايي رسيده است. هر كاري از دست‌تان برآيد دريغ نمي‌كنيد، اما لذّتي نداريد.

پذيرش محدوديت‌هاي واقع‌بينانه (تله‌ي زندگي: استحقاق)

مشكلات موجود در نياز به پذيرش محدوديت‌هاي واقع‌بينانه از بسياري جهات متضاد مشكلات نياز به خودابرازگري است. زماني كه به شما اجازه‌ي هيچ گونه ابراز وجودي داده نشود، شما سخت تلاش مي‌كنيد خودتان را كنترل كنيد. نيازهاي خودتان را فراموش مي‌كنيد و به رفع نيازهاي ديگران مي‌پردازيد. اگر خانواده‌ي شما نتوانسته باشند براي شما محدوديت‌هاي واقع‌بينانه وضع كنند، شما به‌گونه‌اي خودخواهانه بر ارضاي نيازهاي خودتان پافشاري مي‌كنيد به‌گونه‌اي كه نيازهاي ديگران ناديده گرفته مي‌شود. شما ممكن است در راه ارضاي نيازهاي خودتان چنان راه افراط را بپيماييد كه ديگران شما را آدمي خودخواه، پرتوقع، كنترل‌گر، خودمحور، خودشيفته، و ازخودراضي قلمداد كنند. ممكن است در خويشتن‌داري، مشكل پيدا كنيد. شما به‌شدت تكانشي يا هيجاني عمل مي‌كنيد و در اين راه از سر خير بسياري از اهداف بلند مدت‌تان مي‌گذريد و آنها را فداي لذّت آني مي‌كنيد. هميشه به دنبال رضايتمندي فوري و آني هستيد. قدرت تحمل كارهاي خسته كننده و متداول را نداريد. ياد گرفته‌ايد كه آدم بي‌همتايي هستيد و به خودتان حق مي‌دهيد هر طور كه دلتان خواست رفتار كنيد.